Bedrijf kopen

Om te beginnen stel je een zoekprofiel op zodat je een beter beeld krijgt van wat je zoekt en je de kans vergroot dat er snel een geschikte partij wordt gevonden. Het zoekprofiel geeft inzicht in het type bedrijf waar je naar op zoek bent. Hierin staan de branche, de regio, de omvang, het type producten/diensten en ook de levensfase van de betreffende organisatie centraal.

Natuurlijk geven de cijfers van de afgelopen jaren een goede indicatie, maar het is ook belangrijk om te bedenken wat de toekomst gaat brengen. Is er bijvoorbeeld een goed strategisch plan? Zijn er prognoses opgesteld voor de komende jaren? Hoe ontwikkelt het klantenbestand zich? Het zijn allemaal zaken om te onderzoeken voor je besluit een bedrijf over te nemen.

De eigenaar is gehecht aan zijn bedrijf en wil graag dat het wordt overgenomen door iemand die hij sympathiek vindt en in wie hij vertrouwen heeft. Toon daarom respect en win zijn vertrouwen en  doe voorzichtig met het delen van je nieuwe plannen die je door wilt voeren. Impliciet kan dit opgevat worden als kritiek aan het adres van de eigenaar.

Het is belangrijk dat je grip houdt op het proces door alles goed op papier te zetten en vooraf een globale planning te maken: wanneer moet het boekenonderzoek klaar zijn? Wat komt er in de intentieverklaring? En wanneer wordt de laatste handtekening gezet? Dit houdt de snelheid in het proces en voorkom je dat het proces verzandt in een eindeloze discussie over details. Bovendien is het altijd fijn als je voor gemaakte afspraken kan verwijzen naar documenten waarin alles zwart op wit staat.

Het is een must dat je met sleutelfiguren in en rond het bedrijf kan spreken. Denk aan belangrijke medewerkers of eventuele familieleden, maar ook aan leveranciers en grote klanten. De verkoper zal dit misschien niet zo leuk vinden, maar het is wél van belang voor jouw beeldvorming. Spreek af dat een negatieve uitkomst voldoende is om de koop te laten afketsen.

Neem een financieringsvoorbehoud op in de intentieverklaring. Laat hierin ook vastleggen dat de uitkomst van het due diligence onderzoek aanleiding kan zijn voor een herziening van de overnameprijs.

Niet iedereen kan zomaar een bedrijf kopen met eigen middelen en een banklening. Een uitkomst is dan dat de verkoper een deel meefinanciert door middel van een achtergestelde lening. De verkoper geeft daarmee aan dat hij vertrouwen heeft in de koper. En dat is weer een goed signaal richting de bank. Bovendien heeft de verkoper er belang bij dat de transactie rond komt.

Aan de ene kant wil je een goede relatie opbouwen met de eigenaar en aan de andere kant moet je zakelijk streng zijn: een koopcontract zonder concurrentiebeding is bijvoorbeeld geen optie. In een concurrentiebeding, direct en indirect, spreekt de verkoper af dat hij voor een bepaalde periode – vaak drie jaar –  niet actief mag zijn bij de concurrent, bijvoorbeeld als adviseur bij een concurrerend bedrijf maar ook geen financier mag zijn bij de onderneming van een kind.

Het is gebruikelijk dat de verkoper na de overname nog een paar maanden tot een half jaar binnen het bedrijf actief blijft. Je wilt graag zoveel mogelijk van hem leren, zijn commerciële relaties leren kennen en met hem meelopen bij de bedrijfsprocessen. Maar aan de andere kant wil je ook zaken veranderen en dingen op je eigen manier doen. Daarom is een overnameperiode belangrijk, maar hij moet niet te lang duren. Twee kapiteins op een schip werkt namelijk niet.

Een bedrijfsovername doe je niet alleen. Er zitten zoveel verschillende financiële, juridische, strategische en persoonlijke aspecten aan een overname dat het vrijwel noodzakelijk is om een specialist in te schakelen. Ook kunnen de emoties op verschillende momenten tijdens een overname hoog oplopen. Een overname specialist houd je als koper uit de wind. Hij heeft wedstrijdritme en begeleid je gedurende het hele proces. Hij heeft niet alleen de inhoudelijke kennis, maar ook focus waardoor jij je op andere zaken kan richten.